Resultadonan ta mustra problemanan den e area di salud y bienestar for di un edad jong

Resultadonan ta mustra problemanan den e area di salud y bienestar for di un edad jong

Segun encuesta y investigacion produci pa JGZ

ORANJESTAD (AAN): Manera a informa den e prome edicion di ‘Ken ta JGZ”? Jeugdgezondheidszorg ta un seccion di DVG cu ta encarga pa promove y proteha salud y bienestar di nos mucha y hobennan for di trempan pa nan tin un miho mañan. Esaki JGZ ta haci cuminsando na registra tur mucha y hoben na Aruba for di nacemento of durante bida di e mucha/hoben entre 0-25 aña.

            Despues JGZ ta controla y señala factornan (positivo of negativo), cu por influencia salud, bienestar y desaroyo di e mucha/hoben y ta brinda e maneho pa monitor e cuido hubenil den diferente area di salud y bienestar di mucha y hoben for di edad di 0-25 aña na Aruba.

            Pa medio di investigacion, encuesta, saminacionan of guia eherce pa profesionalnan di JGZ den e periodo di 2019 te cu juli 2022, awe nos por elabora riba resultadonan obteni den areanan di salud y bienestar cu a resalta mas. E saminacion of guia ta a base di e mucha/hobennan cu ta rekeri (extra) atencion riba un of mas area di salud.

            Resultadonan ta mustra problemanan den e area di salud y bienestar for di un edad jong. Den area di salud fisico ta señala problemanan cu cuero, bista y articulacion/comunicacion. Den area di estilo di bida, ta señala sobrepeso cu obesidad,  alimentacion no saludabel, insuficiente movecion y e uzo di alcohol. 

            Den e area di salud emocional y mental ta señala problemanan psicosocial (comportacion, emocional, comunicacion y relacion entre mayor y yiu, aspecto social den cas). Hopi mucha/hobennan tin miedo pa e reaccion di nan alrededor riba nan comportacion. Locual taremarcabel ta contestanan ricibi for di  un grupo grandi di muchanan durante encuesta di 2021, indicando cu nan tin hopi biaha sentimento di “miedo” door cu nan ta wordo castiga of ta pensa cu nan no ta logra na scol.  For di e encuesta di 2019 y 2021 un poco mas cu 30% di mayor nan ta indica cu nan ta expericiencia dificultad den e lantamento/educacion di nan yiu.

            Cambio y situacionnan tumando lugar riba nivel nacional y tambe internacional, den e ultimo añanan tin un impacto riba salud y bienestar di nos hobennan aki na Aruba.

            Diferente area di salud y bienestar di nos hobennan ta pidi mas atencion. Algun ehempel ta sobrepeso, falta di nutricion saludabel y movecion cu por causa malesanan cronico (Non-Communicable Diseases), malesanan contagioso (e.o. Covid-19), morto di mucha/hobennan (malesa, homicidio y suicidio), problemanan den desaroyo cognitivo y psicosocial cu por/ta afecta e salud mental y emocional. A lo largo e mucha por bira depresivo, sufri di  angustia y soledad.

            Tur esaki ta rekeri reinforsa prevencion y sosten pa mayornan y voogd di muchanan, pero tambe cooperacion di e sectornan di cuido pa evita cu e cuido bira mucho costoso pa via di e malesa/problemanan ya menciona. 

            Locual ta preocupa JGZ ta cu no tur ora e mucha y hobennan ta haya ayudo/cuido necesario na tempo. Tin diferente factornan cu por hunga un rol manera: no ta na altura di tur e servicionan cu tin y cuido cu nan por wordo duna, lista di espera pa ayudo por ta largo, no tur sorto di cuido ta wordo financia door di AZV of otro seguro, e deteccion di e problema por ta laat, profesionalnan no tur ora ta di acuerdo tocante e ayudo of cuido cu ta necesario e momento ey pa e hoben y su famia.

            E resultadonan aki ta yuda JGZ pa ahusta su maneho pa inverti y structura den e parti ‘prevencion’ caminda e por duna su frutonan a termino largo.

            For di edad hoben por enfoca riba e parti di reinfosa e relacion entre mayor y yiu, atende kico ta esencial pa mehora e estilo di bida saludabel. Esaki por evita hopi  problemanan den futuro manera depresion, ansiedad, adiccion y malesanan cronico. Alavez esaki ta pone cu tin menos presion riba e cuido y financia curativo.

            JGZ conhuntamente cu mayornan y stakeholders lo sigui traha riba e meta comun : E salud y bienestar di nos mucha y hobennan