Gobierno mester tuma medida prome cu situacion escala

Gobierno mester tuma medida prome cu situacion escala

Francis Saladin di Comerciantenan Uni - ORANJESTAD (AAN): Dia 5 di September pasa, Comerciantenan Uni Aruba (CUA), Camara di Comercio y Industria di Aruba (KvK), Aruba Trade & Industry Association (ATIA) a

trece dilanti nan preocupacionnan relaciona cu scarcedad di producto, prijs di producto y flete halto combina cu doble BBO na invoerrechten, na unda nan a duna un splicacion extenso riba aumento di prijs sin precedente cu comunidad por spera. 

Den un entrevista cu DIARIO, Francis Saladin di Comerciantenan Uni a indica cu ainda nan no a tende nada di Gobierno, y riba su mes esaki ta preocupante. E comerciante a expresa cu nan ta lamenta esaki, mirando cu prijs di productonan lo sigui ta un problema grandi y lo afecta henter comunidad.

Mirando e situacion, Saladin a indica cu “con cu bay bin e prijs di producto ta bay sigui subi, pero Gobierno por haci algo, por lo menos pa awo, esta no cobra e invoerrechten riba e flete completo”.

Segun Saladin, Gobierno lo sigui gana placa di impuesto, pues tin espacio pa nan haci algo pa baha e peso cu tin riba comercio y consecuentemente riba e clientenan.

Saladin a enfatiza cu aumento di prijs ta un situacion mundial, incluyendo pais manera China, tin e mesun problema aki. Manera el a yega di splica, esaki no tin di haber cu e distancia cu tin entre e pais exportador y esnan cu ta importa e productonan. Productonan importa for di paisnan cu ta mas cerca di Aruba, por ehemplo, lo por sali un tiki mas barata, pero tambe por resulta mas caro, y ademas nan no tin e capacidad di cubri e necesidadnan di tur e paisnan importado den nos region.

Pa motibo di e situacion, un manera facil cu gobierno por yuda pueblo ta door di cambia flete y uza e ‘flete pre-covid’. Comerciantenan Uni ta kere esaki ta e prome paso. Cuminsa unda Douane ta cobra invoerrechten riba e flete na e prijs cu e tabata tin prome cu covid-19. Pues, e 5 mil dollar na lugar di e 20 mil dollar di actualmente. "Asina bo ta yuda e pueblo cu e prijsnan” Saladin a bisa.

Comerciantenan Uni no ta premira cu e situacion lo normaliza pa e resto di aña aki, pero e por empeora. Si situacion mundial estabiliza, esaki por cuminsa normaliza, pero sigur no ta loke e tabata antes. Nan ta kere cu Gobierno no ta realiza con grandi e problema aki ta. Asina prijsnan subi, e companianan no ta prepara pa baha prijs tampoco. Fuera di esey hendenan no tin placa pa gasta. Kiermen e comerciantenan ey ya caba ta absorbiendo e gasto di aumento di prijs y alaves mantene su ganashi mas abao pa asina keda competitivo.

Saladin a bolbe enfatiza cu ta hopi lamentable cu Comerciantenan Uni no a tende nada ainda for di Gobierno, pero cu sigur nan lo bay purba di papia cu e gobernantenan tocante di e situacion.

-Situacion mundial

Gastonan di transporte a surgi como otro obstaculo den cadena di suministro, cu a bolbe afecta negativamente algun compania, cu ya ta paga mas pa materianan prima y man di obra. 

Companianan a gasta 10 biaha mas pa traslada productonan di un punto pa otro. Hopi compania rond di mundo tin speranza cu e gastonan ta apenas temporal y ta apenas un otro efecto di e pandemia.

- Efectonan di pandemia di Covid-19

E pandemia di Covid-19 a causa un aumento duradero den prijs di transporte, cu a pone mas presion riba companianan y algun director di companianan mas renombra na Merca a indica cu nan ta spera cu prijs di transporte lo keda halto te cu 2023.

Gasto di transporte ta un parti den cada paso di un cadena di suministro di un compania. Tur, desde hero, pieza pa auto, vitamina y asina por sigui menciona, mester move na medida cu materianan prima wordo procesa den un fabrica. Gastonan di transporte di container maritimo ta mas halto, mientrastanto tin un escasez severo di chauffeurnan di truck y gasolin a bira mas caro di loke hopi a spera desde comienso di aña.

-Aumento di prijs di transporte di container

Tarifanan spot di transporte di container desde Asia pa West Coast di Merca tabata cinco biaha mas halto siman pasa, comparando cu e mesun periodo di aña pasa, segun Freightos Baltic Index. E tarifanan aki ta mas di 14 biaha mas halto cu durante mesun temporada na 2019.

"Simplemente e prijs a subi asina rapido cu awo el a bira parti di e narativa di 'shock' di prijs impulsa pa cadena di suministro, cu a mustra di ta hopi mas intenso y duradero di loke nos a pensa apenas algun luna pasa", segun Brian Coulton, economista hefe di Fitch Ratings.

Mondelez International Inc. a indica siman pasa cu inflacion global tabata mas halto di loke nan a spera, mencionando prijs di materia prima y transporte. Molson Coors Beverage a bisa cu gran parti di inflacion tabata procedente di aumento di prijs di transporte.

E problemanan den cadena di suministro ta causa pa escasez di equipo, retraso, blokeo portuario pa casonan di Covid, escasez di man di obra y complicacionnan relaciona cu Covid-19. Ademas, despues di un decada di consolidacion entre companianan di transporte maritimo, ta cierto companianan ta domina rutanan clave. Esaki ta nifica cu tin menos barco di carga. Companianan manera Walmart Inc. y Home Depot Inc. hasta a dicidi di fleta nan mesun barconan e aña aki pa transporta nan carganan.