Un trahador por perde su trabao door di no vacuna contra Covid-19?

Un trahador por perde su trabao door di no vacuna contra Covid-19?

Abogado mr. Mohamed cu interesante splicacion pa DIARIO

ORANJESTAD (AAN): E situacion di e pandemia Covid-19 tin atencion mundial. Na Aruba recien Gobierno a bolbe tuma medidanan door cu e situacion di contagion a bolbe subi.

   NO POR OBLIGA VACUNA:

   Ta un hecho cu no por obliga un persona pa pasa vacuna y DIARIO a acerca mr. Mohamed pa e splica si por presenta e situacion cu hende lo por perde nan trabao, door cu a nenga di vacuna.

   Recientemente tabatin un sentencia interesante riba esaki na Curacao, caminda Hues a rechaza e retiro inmediato di un trahador for di trabao. Pero riba peticion di doño di trabao, teniendo cuenta cu circumstancianan, a dicidi di caba e contract di trabao pero cu e doño mester paga e trahador un suma.

   POR KITA TRAHADOR CU NO A VACUNA?

  1. Mohamed a duna di conoce cu e pregunta aki a conmovi hopi hende den comunidad e dianan aki. E contesta no ta facil tampoco. E ta depende di e circumstancianan. El a mustra cu por ta reina preocupacion a base di un sentencia den un caso di labor na Curacao di 16 juli 2021.

    Den e caso di Curacao, e empleado cu no kier a vacuna contra Covid-19, a perde su trabao, pasobra un Huez al final a disolve e contract di labor. Pero esey no kiermeen cu automaticamente esaki lo ta aplicable den tur situacion caminda un empleado no kier vacuna. Door cu na Aruba e parti di leynan di labor aki ta casi similar, e impresion tey si cu na Aruba esaki tambe lo por pasa. Mr. Mohamed ta mustra cu mester ta cauteloso pa conclui esey.

   TRAHADOR KITA NA CURACAO:

   Den e caso na Curacao, cual ta e promer caso di nenga vacuna publica den Reino, e doño di trabao a exigi un empleado pa e vacuna, pa asina e otro coleganan no core riesgo di por worde contagia cu Covid-19.

   E empleado a insisti cu e no kier a vacuna. E doño di trabao e ora ey a dicidi di duna e empleado su retiro di inmediato (ontslag op staande voet).

   NO POR KITA PA NO VACUNA:

   E doño di trabao a bay Corte y a pidi Huez pa den caso cu e retiro lo no worde honra, e Huez disolve e contracto di labor. E doño di trabao a argumenta cu e razon pa cual a kita e empleado ta pasobra nan oficina ta chikito cu poco espacio y cu mester proteha e otro trahadornan contra contagio.

   E Huez a considera primeramente cu no tin un deber general di vacuna y tampoco tin lugar pesey den e relacion di trabao. Vacunacion ta toca e derecho constitutional di intachabilidad di e curpa humano y respect pa e esfera di bida personal. Doñonan di trabao mester respeta e derechonan aki.

   Pero por tin circunstancia cu por hustifica un invasion di e derechonan aki, ora e meta ta legitimo y apto pa logra esaki. Tambe mester tene cuenta cu e proporcionalidad y subsidiaridad den e relacion di trabao. Den e cuadro aki ta conta cu e doño di trabao tin un deber legal di percura pa proteha lo mas posibel e trahadornan na pia di trabao contra e contagio cu Covid-19.

   Den e caso e doño di trabao a dicidi di kita e empleado pa motbo di no kier vacuna contra Covid-19. Cu esey e doño di trabao a crea un obligacion pa vacuna. Huez ta haya cu esaki a crea un invasion di cual bao di circumstancianan di e caso no ta hustifica. E Huez a tene cuenta cu e empleado tabata traha un par di ora pa dia so na e oficina pa cual e riesgo di contagio lo tabata limita, mirando cu tabatin poco trahador na oficina

    E empleado tabata traha tras di su computer so y tabatin poco bishita na e oficina. Sin mas splicacion door di e doño di trabao, e Huez no ta mira con esaki por hustifica un invasion di e derechonan fundamental di e empleado. Ademas Hues ta haya cu no e doño no a papia cu e empleado pa wak con por limita e riesgo di contagio, mas aun pasobra e doño di trabao lo no a sigui mas den e edificio y a sigui traha for di cas.

   Tur esaki a conduci na e decision di Huez cu un retiro di inmediato, cual ta un ultimo remedio, no ta hustifica un invasion riba e derechonan fundamental di e empleado. Pesey a declara e retiro di inmediato nulo.

   TERMINA CONTRACT CU TRAHADOR:

   Awor cu e contract di labor ta sigui existi, Huez a trata e peticion di e doño di trabao pa disolve e contract di labor. E Huez ta pisa e argumentonan di e doño di trabao contra e argumentonan di e empleado. E Huez ta cuminsa bisa cu e Covid-19 pandemia, riba diferente frontnan a impacta e relacion di trabao.

   E derecho di e empleado di respect pa su esfera personal y integridad fisico ta para full contrario cu e argumento di e doño di trabao pa proteha su mes y su trahadornan na pia di trabao. Huez ta haya cu e circumstancianan por trece e ora ey cu continuacion di e relacion di trabao no ta factibel mas.

    Huez a mustra cu e coleganan di e empleado tin miedo pa worde contagia cu Covid-19, ya cu nan ta cay den un categoria di riesgo segun nan edad. E doño di trabao a haci cambionan na trabao basa riba esaki. Y e empleado no ta pas mas den e situacion ey, pero esey ta bin pa cuenta di e doño di trabao.

   Pero con cu ta e doño di trabao a mustra cu e medidanan tabata necesario, pero cu esey continuacion di e relacion di trabao cu e empleado, no ta posibel mas. Cu esey e doño di trabao tin interes tambe pa disolve e relacion laboral cu e empleado.

   Na otro banda e disolucion di e contract laboral tin consecuencianan severo pa e empleado, cu ta un mama soltero, recien a haya un di dos yiu y ta wak pa su mama cu ta malo. Un entrada fiho ta esencial p’e. Pero tambe e ta jong, a haya un bon educacion interno na trabao e ultimo 5 aña, cu ta haci’e atractivo riba e mercado laboral, no obstante e situacion economico malo.
   E Huez ta conclui despues di tur esaki cu ta aceptabel cu tin un cambio di circumstancianan cu ta conduci na termina e contracto laboral y ta disolve esaki entrante 1 di augustus 2021. E Huez ta haya si cu e empleado ta merece un compensacion financiero al razon di 7 mil Florin.

   POR KITA HENDE NA ARUBA?

   Mirando cu e consideracionnan di e Huez ta pas den e systema laboral na Aruba tambe, por bisa cu un caso asina tambe por tuma lugar na Aruba dilanti un Huez di Corte di Promer Instancia. Pero no mester perde for di bista cu cada caso ta para riba su mes. E Huez a haci un analysis extenso di e circumstancianan specifico di e caso di Curacao.

   Ta mira cu dilanti ta para cu termina e contract di labor pa nenga di vacuna, ta un excepcion. Y bao di e circumstancianan specifico den e caso, toch a dicidi cu no tin otro moda ta resta cu disolve e contract di labor.

   Esey ya ta mustra cu si na Aruba un Huez haye confronta cu un peticion pa disolve un contract di labor, mester bin cu argumentonan fuerte y mester prueba cu e situacion specifico di e trahador no ta laga e doño di trabao otro opcion pa pidi disolucion di e contract laboral.

   En conclusion, tur esaki kiermeen cu un empleado por perde su trabao si no vacuna, pero no por retira e empleado di inmediato. E doño di trabao mester acudi na un Huez pa pidi pa disolve e contract di labor y mester motiva esaki hopi bon pa un Huez bay di acuerdo. Y tambe e doño di trabao mester ta dispuesto pa paga e compensacion cu Huez ta otorga.