Ronella Croes di ATA:
ORANJESTAD (AAN): CEO di Oficina di Turismo, Ronella Croes, a declara cu guia pa e conocementonan aki, un logro importante di aña pasa tabata e desaroyo di e di 4 Multi-Annual Corporate Strategy (MACS), a marca un trayecto significante di transformacion y cambio.
E strategia ta pone plannan concreto pa e añanan venidero, cu un aspiracion a largo plaso cu ta extende te na aña 2035 y alinea cu nos modelo di turismo di balor halto y impacto abou cu lo sigui ta nos principio di guia. E modelo aki ta sirbi como e fundeshi pa Aruba su desaroyo turistico sostenibel.
Nos caminda pa bay dilanti, ta refleha un compromiso pa move for di un modelo tradicional di turismo, enfoca riba volumen, pa un acercamento mas pensativo y enfoca rond di balor, balansa y sostenibilidad a largo plaso. E strategia ta construi rond di varios cambio clave, cada un di nan necesario si nos kier salvaguardia e futuro di nos industria, nos comunidad y nos medio ambiente natural.
Un di e cambionan mas importante aki ta nos movemento pa un economia di bishitante regenerativo. Awo, e terminonan ‘responsabel,’ ‘sostenibel,’ y ‘regenerativo’ hopi biaha ta wordo uza intercambiablemente, pero nos ta mira nan como parti di un trayecto den evolucion. Turismo responsabel ta nifica crea miho luganan pa biba y miho luganan pa bishita. Turismo sostenibel ta sigura cu nos ta proteha loke nos tin pa e dura. Pero turismo regenerativo ta bay mas leu—e ta tocante di restaura y enrikece activamente loke a wordo impacta y laga nos destinacion den miho estado cu antes. Ta eynan nos ta bay.
Y segun cu ta haci e cambio aki, ta pensa tambe riba e relacion cu e bishitantenan. En bes di puntra ‘Kico Aruba por haci pa su turistanan?’ lo puntra ‘Kico nos huespednan por haci pa Aruba?’ E reencuadramento simpel ey ta representa un cambio profundo den mentalidad—un cu ta mira e bishitantenan no como consumidornan di nos producto, pero como huespednan den nos cas.
E ta curasha un sentido di responsabilidad comparti, respet y aprecio. Nos kier pa e hendenan bin Aruba no solamente pa ricibi, pero pa conecta, contribui y cuida. Esaki ta loke nos ta yama *The Aruba Effect, e sentimento duradero cu ta keda cu bo, hopi tempo despues cu bo bay, reflehando un conexion mas profundo y un sentido genuino di cuido.
The Aruba Effect no solamente ta carga e strategia di comunicacion di Aruba pero e ta un filosofia. Y e ta sigui evoluciona. Ademas di e etapanan “Sinti e”, “Kier e”, y “Hay’e” di nos trayecto di posicionamento di marca, nos a agrega awo un di cuater etapa: “Proteh’e”. Lo agrega esaki den tur comunicacionnan, recordando e localnan, bishitantenan y negoshinan mescos cu nos tur ta hunga un rol den conserva loke ta haci Aruba special. E ta tocante promove orguyo y proteccion di nos medio ambiente, nos cultura y nos manera di biba.
Nos ta maneha nos crecemento tambe mas intencionalmente. Si, tin 900 camber nobo di hotel den pipeline, di cua algun a habri recientemente. Sinembargo, na contraste, nos crecemento proyecta den bishitantenan di estadia pa 2025 ta fiha na solamente 1%. Esey ta deliberadamente, intencionalmente! Nos sa cu volumen sin brake ta pone presion riba nos capacidad di estadia y pues e meta no ta ‘mas yegada’ mas—nos enfoke ta riba “miho yegada”. Esaki por resulta den un bahada chikito den ocupacion riba henter e isla, pero ta mas fuertemente alinia cu nos cambio di cantidad pa calidad.
Aki ta caminda e strategia di reemplaso ta drenta. Ta sigui redefini e publico obhetivo—no solamente pa edad of entrada, pero ta expande e atributonan cu ta forma e segmentonan door di agrega balornan, normanan y componentenan di mentalidad nobo. Ta sigui busca bishitantenan di balor halto. Esnan cu ta gasta mas, ta keda mas largo, pero tambe brasa nos vision pa turismo responsabel. Na Merca, por ehempel, ta dirigi riba solamente 10% di e poblacion—biaheronan cu ta cuadra cu e perfil aki. Y na Latino America y Europa tambe ta cambiando e enfoke.
Maneho di turismo basa riba dato
E base di tur esaki ta investigacion. Aruba a mehora e modelonan di dato significantemente, introduciendo e Tourism Impact Model y The Tourism Correlation Model. E hermentnan aki ta permiti nos simula e impacto di varios scenario di crecemento—no solamente pa loke ta trata rendimento economico, pero pa loke ta trata presion riba utilidadnan, desperdicio, trafico y calidad di bida en general. E modelonan aki ta guia no solamente nos propio planificacion pero tambe ta sirbi como herment pa tuma decision pa Gobierno di Aruba y partnernan di sector priva.
For di maneho di fluho pa tecnologia y inspiracion
Desaroyo di destinacion ta un otro area caminda nos ta cambiando marcha. Nos unidad di servicio di destinacion awo ta guia pa cinco principio: compromiso di comunidad, desaroyo sostenibel di costa, capacidad di carga, practicanan regenerativo, y defensa continuo. No ta djis tocante di desaroya mas—e ta tocante di desaroya mas inteligente. Ta alentador pa mira bo ta sigui padilanti cu un Carrying Capacity Study den colaboracion cu Sustainable Travel International. Nos a siña hopi cos a traves di nos mesun proceso di Carrying Capacity, cu nos a siña na 2017.
Pa maneha e fluho di turista miho, a instala sensornan na sitionan clave pa recolecta dato di bishitante den tempo real. Esaki ta yuda reduci congestion, mehora experencianan, y proteha e areanan sensitivo. Aruba a lansa tambe myAruba Assistant cu ta funciona pa AI, cu awo ta disponibel riba WhatsApp y aruba.com, cu ta ofrece e biaheronan guia personalisa den tempo real.
Na aña 2026 lo habri e Visitor Inspiration Center nobo, un espacio di tecnologia, impulsa pa herencia den un edificio historico restaura cerca di e terminal di crucero. Lo uza realidad virtual y contamento di storia inmersivo pa profundisa e conexion entre e huespednan y nos isla.
Lesnan siña y un futuro comparti
Como nacionnan insular chikito, nos ta enfrenta vulnerabilidadnan unico—pero nos tin e poder tambe pa lidera pa duna ehempel. Nos a haci esaki den pasado y lo sigui haci esaki. Aruba no ta perfecto, pero nos ta comprometi y semper ta evolucionando.
Aña pasa a tuma un rato pa reflexiona, pensa di nobo y crea strategia nobo. Aruba ta convenci cu turismo por ta economicamente sostenibel, socialmente enrikecedor, y ambientalmente sano. Esaki ta e futuro cu nos ta trahando riba dje—hunto cu stakeholders, y comunidad en general.
Pa cambio efectivo, ta propone gobierno pa implementa un Guest Economy Governance Model colaborativo, acercamento impulsa pa mision—un cu ta trece tur hende hunto. Nos ta yam’e Turismo 2030. E ta tocante di garantisa cu turismo no ta djis un sector riba su mes pero un pilar clave di economia, medio ambiente y sociedad di Aruba.
Cu sosten entre e ministerionan, Turismo 2030 lo impulsa crecemento, balansa y prosperidad comparti, formando un futuro mas fuerte y sostenibel pa nos isla.
Kico nos por siña di otro?
Nos islanan por aplica diferente modelo di turismo, forma pa nos historia, geografia y etapanan di desaroyo unico. Toch, a pesar di e diferencianan aki, nos ta uni pa un vision comparti: pa construi un industria di turismo sostenibel y resistente cu ta eleva nos comunidadnan, proteha nos herencia natural y cultural y sigura prosperidad a largo plaso pa e siguiente generacionnan.
Aruba y Corsou no ta competi
“Mi ta aplaudi bo curiosidad y anhelo pa siña di nos como un destinacion turistico madura pero prospero. Bo isla tambe ta ofrece nos lesnan valioso, cu bo enfoke creciente riba turismo, autenticidad cultural rico, y desaroyonan di producto continuo—cu nos lo ta vigilando di acerca.
Mi mester confesa—mi ta disfruta di un tiki competencia! Pero esaki no ta un careda. E ta tocante siña di otro, crece hunto y construi destinacionnan cu ta funciona—no solamente pa e bishitantenan, pero pa e hendenan cu ta yama nos islanan cas”, asina Ronella Croes a dirigi su mes na tur esnan presente.
Turismo inteligente y regenerativo no ta djis tocante e miho experiencianan pa nos bishitantenan — e ta tocante salvaguardia e alma di nos islanan, pasobra semper nos mester sostene loke ta haci nos isla no solamente un destinacion di vacacion excelente, pero un luga hasta miho pa biba.