Segun Paul Eelens di Cybersecurity Center of Excellence
*Nan ta bay trigger algo emocional, algo importante!
ORANJESTAD (AAN): Paul Eelens, Director di Cybersecurity Center of Excellence ta un experto den seguridad digital y el a haci hopi enfasis riba e echo cu tur compania awendia mester ta proteha contra posibel atakenan cibernetico.
El a pone un ehempel indicando cu hopi compania manera un compania di energia cu awendia e plantanan ta traha den forma digitalisa. E generatornan, e planta di distribucion, tur componente ta wordo monitorea tras di un computer pa cende paga y controla e plantanan.
El a sigui bisa cu naturalmente e companianan aki tin nan medidanan di seguridad y segmentacion di netwerk. No ta djis cu tur cos ta pega riba internet, pero e ta mas y mas importante como tambe ta wak hopi ehempel conoci manera na Belize, Surinam, Sint Maarten y den region caminda alomenos 8 di nan mester a atende cu atakenan online den e ultimo añanan.
Recientemente tabata tin algun caso di mandamento di emailnan for di entre otro Parlamento y algun otro instancia. Eelens a indica cu akinan ta trata di loke ta conoci como ‘malwares’ cu ta afecta un usuario su computer y di eynan ta manda e virus pa tur contacto cu tambe ta wordo infecta creando un ciclo di infeccion viral. Esaki ta algo cu ta dal duro, el a remarca.
Riba nan LinkedIn Page Cybersecurity Center of Excellence a publica siman pasa tips con pa yuda preveni, detecta y con pa responde na e casonan aki, Eelens a indica.
Semper por pensa den diferente ‘laag’ di defensa. E laag humano mes ta uno hopi importante y pesey ta organisa entrenamentonan. Tin plataformanan pa esaki y constantemente ta train organisacionnan. Ta haci simulacionnan. Esaki ta djis un laag di defensa y mester ta honesto cu semper e ser humano por wordo perhudica.
E parti aki ta algo basico cu mester t’ey, fuera di esey mester tin otro ‘laags’ pa detecta, wak e impacto, pa segmenta, pa minimalisa e impacto y pa responde na e incidente pa tene e organisacion sigur, el a bisa.
Un par di tips pa e individualnan ta cu den caso di haya emailnan sospechoso pa pensa critico y pensa cu nan kier pone bo haci algo. “Nan ta bay trigger algo emocional, algo importante. El a bin di Parlamento, p’esey ta importante. E tin un caracter di urgencia na dje. Por tin un premio mara na dje, un gasto, un invoice cu no a wordo paga. Semper nan kier trigger un emocion na un hende pa por haci algo. Hasta den ransomware tin esaki, bo tin 24 ora pa paga sino prijs ta bira tripel, bo ta bay perde tur bo datonan”.
Nan no kier duna bo tempo di pensa cu un urgencia. Ora ta mira un urgencia, para keto un rato y pensa unda di esaki ta bin, prome cu habri e link pasobra e ora bo computer no ta bo computer mas, Paul Eelens a declara.