Awe ta conmemora un siglo di su nacemento
- Un di su prome presentacion na Aruba tabata na Club Caribe
- Entrada e tempo aya tabata 5 Florin
ORANJESTAD (AAN): Celia de la Caridad Cruz Alfonso a mira luz di e mundo aki dia 21 di October 1925. Un siglo ya a pasa desde cu e fabuloso dama aki cu su voz unico a yega e bario Santos Suárez na Havana, pa trece ‘azucar, son y sabor’.
Creciendo den decada di 1930, cu clima musical varia, Celia tabata scucha hopi musico cu a influencia su carera como adulto, incluyendo Fernando Collazo, Abelardo Barroso, Pablo Quevedo, Antonio Arcaño, y Arsenio Rodriguez. Na 1947 el a cuminsa studia teoria di musica, voz, y piano na Conservatorio Nacional di Musica na Havana. Su prome cantamento tabata na un emisora di radio, pa nan “hora di amateur”, unda el a gana un bolo como regalo. Asina a sigui cu mas presentacion, te cu el a bira grandi.
For di e tempo ey, e historia di musica popular di Latino America a dividi den dos: Prome y despues di Celia. Su voz a trascende generonan, su sonrisa a vence exilio, y su nomber a converti su mes den e sinonimo di gozo, forza, y resistencia.
Celia no tabata djis canta salsa: El a re-inventa esaki! El a converti e dolor den fiesta, e nostalgia den bandera, y su color di cuero den orguyo. Ora cu otronan tabata djis mira ritmo, Celia a mira identidad! Ora cu otronan tabata tende percusion, Celia tabata scucha raiz. Riba cada escenario el a transmiti e alegria di Caribe comosifuera e ta un acto di fe. Pesey awe, na di 100 aña di su nacemento, su bos ta sigui sona den aire na tur fiesta, durante Carnaval na algun pais, y den barionan.
Plamando tur camina: Celia tabata e eco di un isla y herencia di henter un continente. No tabatin frontera unda su bos no a cruza, ningun tristeza cu su sonrisa no a dirti. For di New York te Barranquilla, for di Los Angeles te Aruba, su legado ta wordo sosteni manera un flambeu cu ta ilumina generacionnan nobo di artista, homber y muhe, cu ainda ta mira den Celia un referente di autenticidad y principalmente libertad.
Algo cu hopi hende no a realiza, ta cu Celia Cruz a bira e muhe cu a kibra hopi baricada den musica, cantando generonan cu tabata wordo domina e tempo aya principalmente door di cantantenan masculino, manera bol, son, y guaracha. El a trece calor di caya, y e estilo cu solamente e forza di su cultura por duna, danki na e hecho cu e ta un rumbera. Celia tabatin un bos cu ta cruza tur tempo, cu a briya y ta sigui briya pa su autenticidad y su multiple di estilo, y a destaca den e bandanan musical mas importante di musica den Caribe, manera La Sonora Matancera y La Fania All Star.
Papiando di su bos: Celia Cruz no tabata e bos mas importante di salsa, sino e prome cu a duna forma na su sonido. Celia a graba e prome cancionnan cu por wordo yama salsa. Loke el a graba cu Memo Salamanca, esta “Te solté na rienda” y loke el a haci cu Tito Puente, esta “Sabor gitano”, tabata e prome salsanan cu nan a tende na New York.
Su aporte tabata decisivo, pues el a yuda forma un genero, cu te cu e momento ey no tabatin un nomber. Y el a haci esey for di un autenticidad asina poderoso cu su cancionnan ainda ta sigui di ta bibo, ta wordo baila, y inclui door di generacionnan nobo. E musica di Celia Cruz ta sigui sona, pasobra e tabata un “musica sin fecha di caduca.”
Lazo cu Aruba: Na Aruba su cancionnan a bira popular, y cu su presentacionnan den La Sonora Matancera a pone cu fanaticada riba e isla tabata anhela pa e haci bishita y un presentacion. Tur hende tabata cumpra su disconan cu ta bin di e sello disquero di ‘Seeco’.
Un di e prome presentacion cu el a bin tene na Aruba, a bira un fiesta bailabel den Club Caribe na Playa. Pero pueblo no a keda contento cu e ‘prijs halto’ di entrada e tempo aya. Nan a expresa nan disgusto y keha cu e entrada di 5 Florin pa persona tabata demasiado. Pero otronan a djis spaar nan placa pa asina a cumpra ticket pa por a bay balia riba tononan di Sonora Matancera y Celia Cruz.
Aruba tabatin un lugar special den curazon di Celia Cruz. El a haci numeroso presentacion riba e isla, y algo notabel ta cu el a forma un bunita amistad cu e reportero local conoci como Jan Poets. Di tal forma cu Celia tabatin e number direct di Jan Poets, y vice-versa.
Tabatin un conferencia di prensa den exterior unda cu Celia Cruz tabata dunando entrevista na prensa, y diripiente Celia a tende e conocido ‘estilo di hari’ di Jan Poets den background. Mesora el a stop di papia cu prensa, cuminza draai rond y puntra “Jan Poes!!! Jan Poes!!! ¿Donde estas Jan Poes?”
Hecho ta cu na tur isla di ABC e tabata popular, y na aña 1957, Celia a graba su prome cancion na Papiamento titula “Mi so den Boso”, cu ta un tumba Antiyano. E tabata un cancion componi pa Ludwig Samson, y acompaña pa Sonora Matancera.
Pa e motibo aki y mas, Aruba lo no lubida e muhe mas relevante di musica Latino y Caribense. E tabata activo di aña 1948 te cu 2003.
Celia Cruz a biba pa 77 aña di edad, y dia 16 di Juli 2003 el a fayece na momento cu e tabata na New Jersey na Merca. El a wordo dera na The Bronx na New York.
https://diario.aw/categories/noticia/general/celia-cruz-100-ana-di-puro-azucar-son-y-sabor#sigProId62133325bf