Un total di 365 persona a participa den e proyecto
ORANJESTAD (AAN): Señora Lilly Marlene Peterson MA Museologia ta laga sa cu e proyecto “Caquetio, Africano, Europeano: Nos tur ta un famia!” tabata un gran exito.
E proyecto ta parti di e programacion di e aña di conmemoracion di e Historia di Sclavitud transatlantico Hulandes di e reino Hulandes cu a tuma luga na Aruba. E proyecto a cuminsa dia 8 di november 2023 y a finalisa dia 8 di november 2024. Durante un aña señora Lilly Marlene Peterson MA a pasa bario pa bario dunando un charla y tayer riba e tematica di sclavitud transatlantico di Aruba; curashando hende pa busca nan ancestornan den e registro di catibo digital di Aruba. Aki algun resultado di e proyecto y websites pa bo mes por busca.
Un total di 365 persona a participa den e proyecto di locual 311 tabata un adulto mayor entre e edad di 60 pa 97 aña cu a nace riba un di e ABC islanan. 63% di e participantenan a laga sa cu nan a busca nan famia, cu tabata sclavisa of cu tabata tin esclavo aki na Aruba, den nos registro di catibo nacional.
E meta principal di e proyecto aki tabata pa traha un video di cuater minuut pa inspira e adulto mayor pa busca nan famia den e registro di catibo digital di Aruba uzando nan celular. 81% di e participantenan a reacciona positivo riba e video, nan a bira entusiasma ora nan a wak e video. Tin cu a asta yora pa via cu nan a sinti nan mes balora y honra cu e video cu a wordo traha special pa nan.
Dia 7 di november señora Peterson a entrega un USB stick cu e video na señor Edric Croes, di Archivo Nacional y awo tur hende por subi e website di Coleccion Aruba pa wak e video: Nos tur ta un famia!
Un di e metanan di e proyecto tabata pa duna 30 presentacion. A logra di duna 28 presentacion; esaki ta 93% di e logro. Señora Peterson ta masha contento cu e logro aki. 93% ta e ekivalente di un 9 riba un rapport di scol. Y un 9 ta un bunita rapport-cijfer.
E presentacionnan a wordo duna den seis di nos districtonan na Aruba. E districtonan ta dividi den 55 bario di locual 51 tin hende ta biba. Den cada un di e barionan aki tin por lo menos un persona cu a participa den e proyecto. Asina e informacion a wordo plama ful rond di Aruba.
Banda di e presentacionnan den bario unda cu e adultonan mayor por a participa den e proyecto y papia personalmente cu sra. Peterson. Señora Peterson a laga pone diferente articulo den diferente corant, el a papia riba radio, Facebook y na television den e programa “Nos Mainta”.
Un otro meta tabata pa haya por lo menos 25 persona busca den e registro di catibo digital y informa señora Peterson di esaki. 278 (89%) persona a laga sa cu nan lo comprati e informacion cu nan a haya cu nan famia.
Cu e buskeda den registro di catibo 38% a laga sa cu nan ta descendiente di esclavo. Algun a yora ora nan a haya nan famia den e registro, algun a rabia cu nan a wordo discrimina y hasta tabata tin hende cu tabatata desapunta cu nan no ta mara na sclavitud di Aruba. Cu e buskeda 17% a laga sa cu nan ta descendiente di esnan cu tabata tin esclavo y 45% no sa con nan ta mara na sclavitud. Cu un parti di e hendenan cu a busca den registro no sa, tin un parti di haber cu e tempo cortico cu nan a haya pa busca, cu e matrimonio di e doño esta e shon cu su esclavo. Asina esun cu tabata sclavisa a haya e nomber di nan doño y nan nomber cu nan a haya na liberacion bai perdi.
Haya sa bo identidad y bira y keda doño di bo propio storia y historia. Busca den e database riba e website www.coleccion.aw/database, yena bo fam y primi e boton “Busca”. E database ta duna bo e cantidad di persona cu tabata sclavisa; mira cuanto resultado tin. Si bo a haya un lista cu nomber, e nombernan na bo man robes ta e nombernan di e personanan cu tabata sclavisa; banda di esey bo ta haya e aña cu e persona a nace; e nomber di su mama; algun suceso cu a tuma lugar manera: benta, findishi, manumision, y e nomber di su doño/shon. Cu e nomber di e mama bo por sigui busca otro miembro di famia djis primi riba e nomber di e mama. Tambe por busca riba otro isla manera Boneiro, pais manera Venezuela y trabou manera “labadora” of “cunukero”.
Señora Peterson a clausura e proyecto na Museo Arqueologico Nacional Aruba. E invitadonan tabata pa e coordinadornan di e gruponan di adulto mayor den bario, e artistanan cu a participa den e video y su partnernan di Archivo Nacional Aruba, Museo Arqueologico, e proyecto “Hunto Grandi Grandi Hunto” a ricibi e Appeltje van Oranje e aña aki, y Lions Club Aruba.
Finalisando e articulo aki señora Peterson ta bin bek na e pregunta cu el a haci den su prome articulo dia 8 di november 2023. E pregunta cu señora Peterson a haci na e participantenan na comienso di e proyecto ta si nan ta sinti nan mes di ta parti di un pueblo. Esaki a wordo inspira door di e lirico di e cantica cu a wordo canta riba dia 1 di juli 1863 door di esnan cu a wordo libera di sclavitud. Un di e frasenan di e lirico ta bisa “Nos tur ta un”.
Señora Peterson a puntra den un encuesta si tras di e nomber di e proyecto mester bin un signo di sclamacion (!) of e signo di pregunta (?). Y 87% di e participantenan a scoge pa un signo di sclamacion. Nificando cu nos naci na Aruba ta un mescla di Caquetio y/of Aricano y/of Europeo si nos ta considera otro di ta parti di e gran famia Arubano.
Pa e motibo aki e signo di sclamacion a wordo poni tras di e nomber di e proyecto. E nomber na final di e proyecto a bira Caquetio, Africano, Europeano: Nos tur ta un famia! Un participante a haci esaki mas bunita ainda y a bisa “Nos ta un solo famia!”
{gallery}E proyecto Caquetio, Africano, Europeano Nos tur ta un famia tabata un gran exito{/gallery}