Divulga e siman aki!
ORANJESTAD (AAN): Ta conoci cu rond mundo, entre 20% y 50% di pashentnan di cancer no ta reacciona completamente nada ora cu nan bay ricibi chemoterapia. Pero te cu awor no tabatin ningun forma pa Specialista di Cancer sa si acaso e ta yuda of no. Pero awor e Oncologonan ta hayando bon noticia, cu un test a wordo crea pa asina pronostica esaki di antemano pa cada pashent.
Ta conoci, cu pa tratamento di cancer ta existi varios opcion. Pero hopi biaha hendenan ta haya prome pensamento den nan cabez, cu kizas nan lo bay haya tratamento di chemoterapia.
Pero Dialuna 23 di Juni 2025, investigadornan na Spaña y Reino Uni a divulga, con nan por pronostica e resultado di e terapia aki, via di biomarcadornan. E investigacion aki cu a wordo publica den e revista specializa ‘Nature Genetics’, a desaroya un metodo cu ta pone e Oncologo haya sa di antemano, ta cerca cual pashent e tipo di tratamento aki lo bay funciona.
Loke chemoterapia ta haci, ta destrui of haci mas poco-poco e crecemento di celnan di cancer. Actualmente, esaki ta un di e procesonan mas comun uza pa stop cancer. Na aña 2018, mas di 6 miyon persona cu ta biba na paisnan cu entrada abao mester a ricibi chemoterapia, y ta calcula cu pa aña 2040 esaki lo bay ta 10 miyon, segun un estudio publica na Merca riba e prevalencia di e tratamento.
Y ta conoci cu chemo no semper ta duna e resulrtadonan spera, y esey ta unda cu e investigacion nobo aki publica Diamars pa Centro Nacional di Investigaciones Oncologicas (CNIO) di Spaña, tambe Cambridge University di Reino Uni, y e compania Tailor Bio ta bay yuda cu ne.
Biologo di CNIO, esta Geoff Macintyre, kende ta lider di e estudio aki, a splica cu “chemoterapia ta bon pa algun pashent, pero nan no ta efectivo den tur caso. Entre 20% y 50% di e pashentnan di cancer, nan no ta responde mes cu e tratamento ey.”
Esaki ta pone cu e pashentnan aki cu toch ta ricibi chemo, lo por bay haya efectonan secundario di e remedi, sin cu nan a bira miho compara cu nan diagnostico inicial. Algun di e consecuencianan aki cu por afecta e pashent pa largo plazo ta infertilidad, problemanan cardiaco, di riñon, y daño na cierto organonan cu no tin nada di haber cu e tratamento.
Pensando riba esaki, e cientificonan Europeo a desaroya un metodo den cual por identifica si chemoterapia por funciona of no cu nan pashent. Cancer ta socede ora cu celnan ta multiplica sin control, y esaki ta trece como resultado cu un tumor ta aparece. E alteracion di e celnan aki por ta multiple y ta varia cerca cada persona, y pesey aunke cu dos pashent lo por tin mesun tipo di cancer, e celnan aki no ta comporta di mesun forma.
E cambionan aki den e celnan maligno, cu tambe por ta esnan responsabel cu e malesa ta plama pa otro organo, ta conoci como ‘instabilidad cromosomico’, y loke nan a haci den e investigacion aki ta crea un test cu ta detecta si den e ‘caos di cel’ aki tin caracteristicanan cu ta indica cu chemoterapia lo no funciona pa combati e malesa.
E nomber tecnico di e caracteristica aki ta ‘biomarcadornan’. Den e estudio nan a revisa dato di mas di 800 pashent diagnostica cu cancer di ovario, cancer di pecho, prostaat, y sarcoma (cancer origina den weso y cuero) y cu ya a pasa den chemoterapia cu platino, taxano, y antraciclinas, cu ta tres di e remedinan mas uza pa e tratamento aki. “E biomarcadornan aki ta detecta di antemano si e pashentnan ta resistente na e tratamentonan aki, pa asina e specialista medico por escoge otro alternativa cu lo bay ta mihor, y asina evita efectonan secundario innecesario,” segun Macintyre a indica.
E siguiente paso ta pa cuminza uza e testnan aki, y lo haci esaki prome na e “Hospital 12 de Octubre” na Madrid (Spaña). A base di e resultadonan cu nan lo ricibi, lo bay ricibi luz berde of no pa e investigacion sigui su curso te ora cu e testnan aki wordo poni disponibel pa mundo henter pa yuda pashentnan den nan tratamento contra cancer.