Un idea pa AHATA traha riba dje ta pa introduci Dividend Universal pa Pueblo di Aruba

Un idea pa AHATA traha riba dje ta pa introduci Dividend Universal pa Pueblo di Aruba

Analista Simon Waslander

ORANJESTAD (AAN): E conocido analista Simon Waslander, a remarca cu ta obvio cu Aruba ta den un crisis social door di perdida den poder di compra. Y tur hende por mira den manera hopi visibel cu sociedad ta bao presion, y ta notando aumento di criminalidad, maluso di substancia y storianan di esnan cu casi no por sobrebibi mas. Na nivel politico tambe por observa cu ta wak un versplintering unda varios partido politiconan ta biniendo den existencia.
   E articulo aki ta un suplica urgente den direccion di AHATA pa contribui na un fondo di “Dividend Universal” pa pueblo di Aruba. Si esaki no tuma lugar e consecuencianan pa ciudadano y hotel sector lo ta un uno cu no lo cumbini ningun hende.

   Universal Dividend: E concepto di un “Dividend Universal”, siguramente no ta nada nobo of extreem. Na Alaska na aña 1976 a crea e fondo “Alaska Permanent Fund”, usando e entrada di sector di petroleo cu ta establici na Alaska. Na aña 1982 a haci e prome pago di “Dividend Universal” pa tur ciudadano di Alaska.

   Entre 1982 y 2019 e fondo a contribui den manera directo un suma di mas cu $44.000 US inflation-adjusted Dollars.

   Ta propone pa haci algo comparabel pa Aruba: Un ehempel hopi concreto ta pa cobra cada turista cu ta keda na Hotel of Airbnb un suma di $5 pa anochi. E entrada aki lo no bay pa Gobierno, pero den un fondo cu lo distribui esaki pa pueblo di Aruba.

   Efectonan Spill-Over: Tin hopi estudionan na Europa y Canada cu ta mustra cu un entrada universal tin masha hopi efectonan positivo entre otro: (*) Reduccion den criminalidad. (*) Mihor salud general di pueblo.  (*) Mas “entrepeneurship” (dus hende cu ta cuminsa nan mesun empresa).  (*) Un aumento den “Quality of Life” y Bienestar Mental.

   Tambe lo wak cu crecemiento economico lo hisa, cu ta cumini tur hende incluso sector di turismo.

  Realistico y hopi necesario: Un tax chikito di $5 pa anochi pa bishitante, ta un suma realistico. Considerando cu Aruba Tourism Authority a indica cu un turista promedio di Merca ta gasta mas cu $500 pa bishita den total.

   Un reduccion di pobreza di Aruba lo tambe hisa e calidad di e producto Arubiano, door di reduccion den criminalidad y sushedad. Tambe trahador den sector turistico lo ta mas motiva door cu nan tin mas poder di compras, esaki ta conta ambos pa e ciudadano promedio tambe.

   Debi cu entrada ta bay direct na pueblo, no tin e excusa cu Gobierno ta malgasta e placa.  Segun Waslander, e no ta kere cu $15 pa $20 tampoco lo haci e producto turistico di Aruba inatractivo.

   Na opinion di Waslander, AHATA mester realisa cu pa no haci esaki den manera urgente, lo wak un reduccion den calidad di bida di Aruba su poblacion, reduccion den producto turistico. E factor mas importante di tur ta pa preveni populismo politico cu ta bin ora cu pueblo su poder di compras bin mas y mas bao presion.
   E fenomeno aki ta claramente visibel den historia antiguo manera e Imperio Romano, pero tambe na paisnan mane Brasil y Argentina unda politiconan radical ta ganando cu victorianan “landslide”. Kico ta pasa e ora ta cu e politiconan populista lo bin cu “Super Tax” halto pa asina funda nan plannan social. Esaki no lo cumbini ningun hende incluso sector di Turismo y pueblo di Aruba pasobra esey lo pone demasiado presion negativo riba e sector.
   Un scenario asina mester worde preveni y pesey ta suplica pa crea un fondo di Dividend Universal pa asina poder di compras di pueblo di Aruba keda stabil.

   Riba e graficonan por mira loke e Fondo di Dividendo ta haciendo pa Alaska.