Un dentista of docter stranhero haciendo trabao ilegal por haya boet di mey miyon Florin

Un dentista of docter stranhero haciendo trabao ilegal por haya boet di mey miyon Florin

Gobierno introduciendo maneho con pa atende profesionalnan medico no-autoriza

ORANEJSTAD (AAN): Siman pasa Gobierno a emiti den Landscourant, nan maneho nobo di reglanan con pa atende cu profesionalnan incapaz di haci nan trabao.

   E ta mas bien un maneho ora cu constata cu tin algun profesional cu no ta capacita pa haci nan trabao.

   Manera ta conoci, esnan cu ta traha den Cuido Medico ta obliga door di ley pa ofrece un bon servicio, esta, un asistencia di bon calidad y di bon nivel.  Di e forma aki, Inspectie lo vigila y promove e calidad di Cuido Medico den tur su aspecto.

   Inspectie di Salubridad Publico na Aruba pues ta supervisa e cumplimento, entre otro, di e Ordenanza Nacional di Calidad den Cuido Medico (Calidad den Cuido), e Ordenanza Nacional di Profesionalnan Medico (AruBIG), y e Ordenanza Nacional pa Suministro di Remedi (Suministro di Remedi).

   Den ultimo añanan e Inspectie a bin observa na Aruba un aumento di cantidad di reclamo drentando encuanto Profesionalnan no-autoriza cu ta activamente trahando den Cuido Medico.

   Solamente profesionalnan inscribi den e AruBIG di Aruba ta autoriza pa haci trabao riba tereno di Cuido Medico.  Esey nifica cu solamente e profesionalnan aki registra ta legalmente autoriza pa usa e titulo profesional pa cual nan ta inscribi den e register.  Tambe nan ta autoriza pa haci cierto tratamento cu ta acopla cu ehercimento di nan profesion pa cual nan ta inscribi (tratonan reserva).  Pesey mes, un profesional no-registra no ta autoriza pa haci tratamento profesional riba tereno di Cuido Medico na Aruba.

   Profesionalnan no-registra ta forma un peligro real pa salud publico di pueblo Arubano, ya cu e hendenan aki no a pasa door di screening pa contrrola si acaso nan ta cumpli cu tur exigencia di AruBIG, pa asina por duna cuido medico.  Esaki ta implica cu nan no ta forma parti di e cadena di atencion di salud na Aruba, y sin cooperacion y sosten di un grupo di profesional, nan ta duna tratamento na forma solitario.

   Tin di pensa tambe riba e peligro di traha recept of duna remedi cu tin di wordo duna via recept so.  Ta trata aki di profesionalnan no-autoriza cu tampoco no tin permiso valido di estadia tampoco, pues ta violando ley di LTU, y tambe di profesionalnan no-autoriza cu si tin un permiso valido di residencia.

   Cu e meta di por actua na tempo y por busca forma pa tur hende cumpli directamente cu e reglanan pa dunamento di cuido medico, y pa ta contra di dunamento di cuido medico no-autoriza, sea cu permiso of no di estadia, Inspectie di Salud Publico den cuadro di transparencia cu e principio general di bon gobernacion, ta trece awor por escrito nan reglanan cu nan ta bay ehecuta contra profesionalnan no-autoriza.  Pesey a saca un documento di maneho cu ta indica kico Inspectie tin di bay haci ora cu nan constata cu tin un profesional no-autoriza trahando na Aruba.  Aki tanto hendenan fisico como hendenan huridico ta wordo poni responsable.

   E principionan general di bon gobernacion ta wordo aplica na tur medidanan di maneho door di Inspectie. E transparencia y cautela lo wordo aplica continuamente durante e proceso.

   Competencia y Registro na DVG:

   Cu e introduccion di AruBIG tin awor 8 profesion cu un titulo protehi.  Debi na esey, ta elimina tanto e Ley di Uitoefening Geneeskunst (LUG), e Ley di Uitoefening Tandheelkunde (LUT), e ley pa esnan cu ta yuda durante Parto, y e Ley cu ta regarda Boticarionan y Asistentenan.

   Meta di AruBIG ta pa proteha e pashent di profesionalnan no-autoriza den cuido.  E registro di AruBIG lo wordo maneha pa DVG, y tin 8 profesion riba dje caminda pashent- of clientenan por controla si cierto profesional medico ta autoriza pa traha na Aruba of no.  E experticio di e profesionnan registra ta bira facilmente reconocible pa publico.  Den registro tin hendenan inscribi cu a sigui educacion profesional reconoci door di Gobierno di Aruba.  Solamente profesionalnan registra por bay haci cierto tratamento independientemente.  DVG lo cuminza prome cu e registro di cinco grupo di profesional den e AruBIG: Boticarionan, Docternan, Fysiotherapeutnan, Dentistanan, y Parteronan.  E gruponan di profesional di enfermero, psycologonan di salud, y psychotherapeutnan lo sigui despues.

   Medidanan di ehecucion:

   E ley ta mustra Inspectie ta ki instrumento di ehecucion nan tin di activa ora cu nan topa cu un profesional no-autoriza ta haciendo trabao.  Pues ora e persona no ta registra den AruBIG, pues no ta autoriza pa duna tratamento di cuido medico.  Pa claridad, aki ta papia tambe di “telemedicina”, caminda cierto profesional di cuido medico ta pafo di Aruba y na forma digital ta tratando pashentnan riba e isla.  Tambe e “botica di internet”, unda hendenan no-autoriza via Internet ta bende remedi online na pashentnan na Aruba.

   Boet di casi mey miyon Florin:

   Ora cu Inspectie haci un control y ripara cu di berdad tin un persona no-autoriza ta haciendo trabao di Cuido Medico sin cu e ta registra den AruBIG, lo tuma medida inmediatamente.  Lo impone un boet directo pa cada violacion individual na (1) e persona cu ta dunando cuido medico of e entidad huridico, pasobra nan a crea e oportunidad pa e profesional no-autoriza a duna cuido.  Tambe na (2) e persona individual cu no ta autoriza.  E ley ta poni cu lo no duna nan ningun advertencia por escrito di antemano, pues djis yega y duna boet.

   E suma di boet por yega te na maximo 500.000 Florin (mey miyon) pa cada violacion individual, pues depende ta cual di e leynan a viola.

   Si acaso nan topa cu un profesional no-autoriza cu pa colmo no tin permiso di estadia, of e ta na Aruba como ‘turista’, e ora lo pasa mesora na accion pa detene y pase pa e.o. Guarda Nos Costa.  Lo pone un boet tambe riba dje (of e persona huridico) cual lo tin maximo di 500.000 Florin tambe.

   Autoridadnan ta bisa cu e cantidad di denuncia entrega na Inspectie di profesionalnan no-autoriza cu ta haciendo trabao den cuido medico, ta nifica un peligro pa salubridad di pueblo Arubano.  Pa por garantiza calidad di cuido medico, tabatin e necesidad pa por cuminza actua y tuma medidanan mesora contra hendenan asina.