E ‘shift’ di participacion den economia informal pa economia formal mester worde stimula

E ‘shift’ di participacion den economia informal pa economia formal mester worde stimula

Minister Geoffrey Wever: --- ORANJESTAD (AAN): Departamento di Asunto Economico, Comercio y Industria (DEACI) a haci un investigacion riba economia informal, tambe yama “shadow economy” na Aruba. 

Esaki ta e prome biaha cu e grandura di economia informal ta worde estima na Aruba a base di calculacionnan haci.

   E investigacion a worde haci door di un specialista renombra internacionalmente den area di economia informal, Professor Doctor Friedrich Schneider hunto cu specialista local drs. Jason Lejuez, funcionario di maneho di e seccion di maneho economico y investigacion (Economisch Beleid en Onderzoek) di DEACI.

   Professor Schneider a publica extensivamente den revistanan economico cientifico y a traha como consultant den diferente organizacion, manera entre otro, Comision di Union Europeo di Brussels, Fondo Monetario Internacional (IMF) y World Bank.

   Siman pasa 16 februari, e resultadonan di e investigacion a worde presenta na Minister Geoffrey Wever. E economia informal a worde estima a base di calculacionnan haci pa e periodo di 1991 te cu 2021. E averahe di e grandura di economia informal pa e periodo 1991 te cu 2019 ta ekivalente na 18.8% di e Producto Interno Bruto (GDP). Pa e periodo 1991 te cu 2020 e promedio di e grandura di economia informal ta ekivalente na  19.7% di e GDP.

   E resultado averahe den cual aña 2020 ta inclui, ta mas halto door di e golpe na e sector turistico causa door di e pandemia di COVID-19. Banda di e rapport di e investigacion haci, tin un rapport cu recomendacionnan pa maneho. Un prome paso concreto ta forma un comision multi-departamental bou guia di DEACI pa yega na un plan concreto pa reduci economia informal na Aruba.

   Minister Geoffrey Wever: “Un porcentahe promedio di 19.7% pa e periodo di 1991-2020 ta halto. E investigacion tin recomendacionnan interesante pa gobierno di Aruba combati e fenomeno di economia informal door di percura cu e sumanan cu ta yega awor den e sistema inoficial, yega den e sistema official unda gobierno por recauda impuesto”. “Personanan cu ta traha den economia informal no ta disfruta di proteccion di derechonan laboral y no tin tur ora e acceso adecuado na seguridad social”.

   Minister Geoffrey Wever a worde invita pa duna un discurso di apertura na e lectura di Professor Schneider duna na Universidad di Aruba pa un audiencia mas grandi diabierna 18 februari. E lectura aki a worde organiza door di Universidad di Aruba den colaboracion cu Camara di Comercio y Industria Aruba (KvK), Aruba Trade and Industry Association (ATIA) y DEACI. Diamars 22 februari Professor Schneider a duna un presentacion na Ministerraad.

   Minister Geoffrey Wever na final a bisa: “No tin proteccion pa hendenan cu ta traha den economia informal, no tin proteccion pa e consumidor, tin “unfair competition” pa comerciantenan y gobierno di Aruba no ta ricibi e placa di impuesto necesario”. “Un metodo di procedimento integral ta necesario pa combati economia informal”.