Lectura impactante awe encuanto descubrimentonan arqueologico haci den awanan teritorial di Aruba

Lectura impactante awe encuanto descubrimentonan arqueologico haci den awanan teritorial di Aruba

Na encargo di drs. Raymundo Dijkhoff

ORANJESTAD (AAN): Awe Diahuebs, e arqueologo local drs. Raymundo Dijkhoff lo bay ta ofreciendo un lectura cu ta forma parti di un ciclo di charla cu ta enfoca principalmente riba e Joyanan di e Herencia Arqueologico Sub-Aquatico.

   Ta asina cu hopi hende ta costumbra cu e descubrimentonan arqueologico riba tera, pero hecho ta cu Aruba tin hopi den su awanan teritorial y e awanan cu tin paden di e isla.  Pasobra tin di corda cu e ser humano di tur epoca, semper tabatin un relacion cu awa.

   E desaroyo di e disciplina aki di arqueologia awor ta acelerando, y Aruba tambe ta participando den esey pa basta aña caba, pero awor e momento a yega pa cuminza divulga tur loke a bin haya sa.

   E motibo pa esaki, ta debi cu Reino Hulandes completo desde 2019 tras di cortina ta trahando pa asina e fin di 2022 pa comienzo di 2023, e ratifica e Tratado di UNESCO di 2001, cu ta encera un convenio pa cu proteccion di herencia sub-aquatico.  Tin 70 pais rond mundo cu ya caba a ratifik’e, pero Aruba mes no por haci esey.  (E isla ta un ‘associate member’ di UNESCO).  Pues ta Hulanda tin di keda encarga cu esey.

   Segun drs. Dijkhoff, na aña 2019 a logra convence Hulanda pasobra tabatin cierto motibo logistico y parti legal cu na comienzo tabata un estorbo pa esey socede.  Pero awor e caminda ta hancho habri pa ratifica e Tratado di UNESCO numa.

   Den cuadro di esey, awor e expertonan kier bay concientiza pueblo Arubiano.  Esaki ta encera legislacion cu tin di bin, y maneho cu mester wordo imponi riba e area aki.

   Ademas, e enfoke lo no djis bira di e descubrimentonan arqueologico riba tera, pero tambe di loke tin den lama.  Aña paa mes cu a haci un investigacion den awanan di Aruba, a bin descubri 100 lugar arqueologico den awanan teritorial.  Segun Dijkhoff, e tabata un investigacion basta grandi y na October 2022 lo bay divulga tur e detaye di esey.

   Den su lectura di awe Diahuebs, drs. Raymundo Dijkhoff lo duna informacion di e desaroyo di añanan 1940 te cu aworaki na Aruba di tur loke a ser haci cada decada, kico a wordo haya, con e maneho a ser haci, y con e desaroyo ta te cu awor.  Asina esnan presente lo haya full un bista di e rikeza increible cu Aruba tin den e parti aki.  Pero ta dificil pa trece afo, como cu no tin e cuadro legal pa proteccion.

   Un persona cu semper ta adora su cultura y identidad, tin di percura tambe pa vigila y sigui e historia di bo pais.  Y arqueologonan ta investiga e restonan di e cultura material di pasado.  Esey kiermeen cu ta haci esey riba tera y den awa, y na final semper e ta beneficioso pa bo pais, pa asina enriquece conocemento.  E ta enriquece informacion di cultura, pa bo compronde kico a socede den pasado, y cu bo por adapta pa use den futuro.

   Loke ta fenomenal ta cu tur esaki ta ponebo haya informacion, cu ademas cu Aruba mes ta 90 pa 95 miyon aña bieu geologicamente, y cu tin rasa di ser humano cu ta 1.500 aña prome cu Cristo na Aruba, cu ta bay haya sa awor kico tur a wordo haci den nos awanan, cu ta bay duna un empuhe aun mas grandi di nos conocemento di e pasado di e isla, y cu ta bay engrandece cultura.  Por hasta usa e beneficio di esaki, via di legislacion, pa e bira un promocion turistico-economico tambe.

   Invitacion pa esnan interesa:  Segun drs. Raymundo Dijkhoff, esnan cu sigur lo bay haya e informacionnan aki fascinante, lo ta esnan cu ta interesa den e topico.   Tambe e ta spera di ricibi hendenan cu tin di haber cu actividad of interes aquatico.  Aki ta pensa riba e buceadornan, e piscadornan, y tur compania cu ta haci actividad economico riba awa, departamentonan concerni manera Directie Scheepvaart, Fundacion Parke Nacional Aruba, Ministerio di Cultura, sigur lo mester ta presente na e lectura aki.

   “En general mi ta invita tur hende, pasobra mi ta sigurabo cu boso ta bay mira algo cu boso no tabata sa, y cu hunto nos ta desea pa cuminza desaroya y preserva,” drs. Dijkhoff a bisa.

   E lectura lo ta den Auditorio di Museo Arqueologico, awe Diahuebs 15 di September 2022 for di 7:30 pm te cu 9:00 pm.  Ta pidi pa drenta via e porta di hardin den Emanstraat, y e lectura ta gratis.