ORANJESTAD (AAN) – Aruba ta sinti mas y mas e efectonan di cambio di clima.
Ademas di aumento di temperatura, Aruba ta experienciando mas secura a consecuencia di menos awacero, pero tambe door di crecemento di infrastructura, construccion y urbanisacion fuerte den ultimo 50 aña.
Conseho Nacional di Resiliencia Climatico (NCRC) di Aruba a anuncia adelanto den su esfuersonan pa identifica y atende cu e impactonan di cambio di clima na Aruba. Pa yuda tur hende compronde miho e retonan aki, recientemente a lansa e “Climate Impact Atlas” di Aruba. E web portal nobo aki di clima ta duna informacion cla riba con cambio di clima ta afecta Aruba.
Estudio geografico riba e webportal di “Climate Impact Atlas” di Aruba ta mustra cu na 2024 secura tabata concentra (color cora y oraño riba mapa) den cierto region y zona di Aruba, entre otro Paradera, Piedra Plat, Papilon, Sabana Blanco, Oranjestad Oost, Mahuma, Madiki y tambe na Brasil y Essoville. En general, zonanan menos afecta door di secura ta disfruta di mas naturalesa y rikesa di medio ambiente. E areanan aki tin mas facilidad pa absorba y mantene awa, mitigando e efecto di temperatura y evaporacion.
Investigacion ta mustra cu den den ultimo 50 aña Aruba a conoce un menos averahe di yobida. Si na añanan 1970 Aruba tabata haya un averahe di 870 mm di awacero, durante añanan 1990 esaki ya caba a baha te na un 575 mm (averahe). Por observa tambe cu e trend di disminucion den awacero a bira mas fuerte den ultimo dos decada (despues di 2000). Di otro banda, Aruba tambe a experiencia yobida mas intenso den cierto aña (2004, 2008, 2010 y 2016) ora tormenta tropical a pasa cerca.
E combinacion di secura duradero y yobida intenso, ademas di urbanisacion, ta pone cu nos tera ta absorba menos awa cu consecuencia di inundacion y scurimento di awa. Secura persistente ta trece retonan pa comunidad y comercio, como tambe bienestar general y di nos medio ambiente. Particularmente esnan cu ta labora den sector di agricultura ta keda afecta. Periodonan prolonga di secura ta pone nos recursonan (natural) di awa na peliger. Esaki ta rekeri un maneho integral di awa; un maneho cu ta bay mas leu cu desalinacion di awa y ta considera solucion natural y medio ambiental.
E cambionan climatico aki ta subraya e necesidad urgente di strategianan di adaptacion pa proteha comunidad, infrastructura y medio ambiente di Aruba. A base di e evaluacion di e riesgonan y e impacto climatico, e concentracion di NCRC ta riba e miho manera di forma responsabel y sostenibel pa Aruba prepara pa y adapta na diferente efecto di cambio climatico, incluyendo secura. Esaki ta pasonan vital den desaroyo di un strategia di resiliencia climatico nacional pa Aruba