ORANJESTAD (AAN): E pasado di sclavitud ta un parti doloroso, pero importante di nos historia comun.
Durante hopi tempo e inhusticia aki a haya mucho poco atencion, mientras cu te ainda ta ripara su impacto. P’esey ta inicia den augustus 2025 un areglo di subsidio pa iniciativanan social relaciona cu e pasado di sclavitud Transatlantico.
Fundacionnan e ora ey por pidi subsidio pa proyektonan cu ta contribui na reconocemento, rehabilitacion y conscientisacion. E areglo aki ta un di e accionnan relaciona cu e disculpanan pa pasado di sclavitud Hulandes.
A publica e areglonan pa tanto Hulanda Europeo como e parti Caribense di Reino.
Na 2023 ministerio di Asuntonan Interno y Relacionnan den Reino a organisa combersacion- y dialogonan den henter Reino. A papia cu participantenan entre otro tocante structura di e areglo di subsidio. E combersacionnan aki a subraya un biaha mas con e efecto di sclavitud te cu dia di awe ainda ta causando desigualdad, entre cultura- y comunidadnan.
A tene cuenta cu input di e combersacionnan aki ora di formula e areglonan di subsidio. Un punto importante tabata, cu e areglo mester ta accesibel, pa organisacionnan chikito tambe. P’esey deliberadamente a tene e procedura di aplicacion simpel. Pa informa organisacionnan adecuadamente ta organisa encuentronan di informacion na Hulanda Europeo y e parti Caribense di Reino.
Preparacion y ehecucion bon prepara
Pa hinca e areglo den otro mester tabata cuidadoso. Mester a haya un organisacion di ehecucion cu experencia den trahamento cu areglonan di subsidio pa e comunidadnan envolvi. Entretanto ta evidente cu Uitvoering Van Beleid, parti di Ministerio di Asuntonan Social y Empleo, ta bay ehecuta e areglo.
Minister Uitermark: "Ora ta trata di pasado di sclavitud, ta importante pa para keto na e pasado, pero pa wak tambe padilanti. P’esey mi ta contento cu despues di un periodo di hopi combersacion y trabou, nos por inaugura e areglo. Un areglo cu ta accesibel, cu a keda realisa hunto cu comunidad, pa cua deliberadamente a inverti hopi tempo aden. Ta importante pa crea consciencia colectivo tocante pasado di sclavitud, pa nos para keto na con nos ta anda cune den presente y traha riba un futuro comun.”
Ocho tanda di aplicacion cu cuater diferente subsidio
E prome tanda di aplicacion ta inicia riba 11 di augustus 2025. E ora ey fundacionnan por pidi subsidio pa fortifica y profesionalisa nan organisacion. €5.000 pa organisacionnan na Hulanda Europeo y USD 10.000 pa organisacionnan den e parti Caribense di Reino. E areglo ta na vigor te cu 2028 y ta consisti di ocho tanda di aplicacion pa cuater diferente subsidio.
Entrante e di dos tanda, fundacionnan por pidi subsidio tambe pa proyekto chikito cu ta contribui na:
- adkisicion di miho conocemento di efecto di pasado di sclavitud y combatimento di e consecuencianan di e efecto di sclavitud den presente;
- procesamento di pasado di sclavitud;
- promocion di conocemento y consciencia tocante pasado di sclavitud; of
- reconocemento y conmemoracion di e pasado di sclavitud.
Surnam
Pa Surnam e areglo ainda ta den preparacion. Ta haciendo esfuerso pa haya un partner di
ehecucion local. Ta sincronisa ritmo y acercamento cu e forma di traha di gobierno
Surnameño.
Di disculpa pa accion
E areglo di subsidio aki ta un di pasonan cu ta surgi for di disculpanan pa e pasado di sclavitud, cu gabinete a expresa riba 19 di december 2022. Gabinete e tempo ey a pone €200 mion disponibel pa iniciativanan relaciona cu reconocemento, conscientisacion y recuperacion. Di esey €100 mion ta destina pa medidanan gubernamental pa stimula consciencia, reconocemento y procesamento.
Por pensa riba cambionan den enseñansa basico y secundario, mas investigacion, museonan y proteccion di patrimonio cultural den tur e paisnan envolvi. E otro €100 miyon ta pa iniciativanan sali di comunidad, e placa ta reparti den tres: un tercer parti ta destina pa Hulanda Europeo, un tercer parti pa e parti Caribense di Reino y un tercer parti pa Surnam.