Aumento di interes riba hipoteca na Merca y Europa por trece cu ne un problema di recesion

Aumento di interes riba hipoteca na Merca y Europa por trece cu ne un problema di recesion

 

ORANJESTAD (AAN):  Economia. Economia ta un topico cu den e dianan aki ta haya hopi interes mirando cu ta iniciando un aña nobo y mirando tambe kico tur a pasa den e ultimo añanan rond mundo.

Pa elabora riba e tema importante aki, durante e programa Entrevista di Dia na Hits 100 FM cu Aldrich Croes, a entrevista e economista local Randall Croes.

Croes a duna di conoce cu segun e pronosticonan ta mira e situacion dificil pasobra e guera na Ukraine a hisa e inflacion pa motibo di

e prijsnan di energia cu a bay 'sky high' y e destruccion di energianan pa industrianan grandi na Europa cu a biba pa hopi aña strategicamente riba gas barata.

Di otro banda tin un resiliencia despues di e pandemia cu hendenan a ranca cu rabia pa haci turismo, pa inverti, pa lanta negoshi pasobra hopi negoshi a cera door di e pandemia y esey a crea un sorto di renobacion, mescos cut tabata tin un sorto di recesion economico severo unda ta haya cu yen negoshi nobo ta lanta pa probecha e oportunidad, a bisa.

E problema ta cu aworaki nan ta hayando e restriccion di cuanto trahador tin disponibel pa traha pa nan pasobra hopi hende den pandemia, den e industrianan tradicional di transporte, waf, shift, a dicidi di bay pa otro sorto di trabao of pa nan ta cerca di famia. Un cambio generacional a tuma lugar di manera lihe Randall Croes a indica.

El a sigui bisa cu esaki a genera un sorto di scarcedad laboral cu a empeora e inflacion. Aruba tambe a sinti e efectonan di e crisis mundial. Ora cu e inflacion aki a cuminsa, e banconan central rond di mundo, e unico manera cu nan ta responde na inflacion halto ta hisando tasanan di interes.

Tin casi un generacion y mey caba cu ta biba cu e tasanan di interes abao di 4 pa 6 % pa hipoteca di cas, pa credito pa negoshi rond di 6 pa 7 % y esaki ta cambiando. Ta birando 2 % mas halto, na Merca y na Europa.

Segun Croes, esaki ta genera  cu hopi hende no por afford mas un hipoteca of cumpra un cas y cas ta un di e inversionnan mas grandi cu tur economia tin y e por genera un problema di recesion pa motibo cu hendenan tin cu bay paga huur caro pasobra nan no por cumpra un cas.

Banconan a aumenta interes pa fria inflacion, pero nan mes por crea un recesion. "Esey ta e riesgo semper. Bo ta primi trot. E unico trot y brake cu nan por primi ta interes. Bo ta baha interes, bo ta primi trot pa economia bay funciona cu mas inversion. Bo ta primi brake, bo kier reduci inversion, cuminsando cu inversion priva den cas y inversion di comercio pa asina nan no tuma mucho mas hende na trabao y no genera mas inflacion di salario y inflacion pa falta di producto, falta di material di construccion, di container, etc", e economista a remarca.