Luenne Gomez-Pieters di DIMP
- Sistema di OECD canando mihor cu nunca
ORANJESTAD (AAN): Ley tin stipulacionnan cla y raspa ta ki paso tin di wordo tuma, ora cu un persona keda sin entrega formularionan di impuesto na tempo, y tambe kico lo pasa ora bo keda sin paga.
Luenne Gomez-Pieters kende ta directora di Departamento di Impuesto (DIMP), a confirma cu recien a implementa un maneho di boet cu ta cumpli cu ley fiscal pa impone sancionnan pa un trayecto specifico cu ta wordo yama ‘intercambio automatico’ di informacion.
Segun e Directora, e contribuyentenan no mester spanta cu esaki ta un maneho nobo di boet, pero mas bien esaki ta un maneho di sancion cu specificamente ta acopla na un ley di intercambio automatico di un set diinformacion financiero di cuentanan di individuonan no-residente na Aruba, y tambe entidadnan, entre autoridadnan di impuesto. Pues autoridad di impuesto di Aruba y otro paisnan.
DIMP tin desde 2018 caba e sistema OECD (Organization for Economic Cooperation and Development) y Aruba a duna mescos paisnan rond mundo su cooperacion pa por traha hunto cu paisnan internacional den combati ‘Tax Evasion’, pues esnan cu ta ontduik belasting.
Ronda di Revision: Cu esaki, Aruba mester a haci varios cambio riba Leynan Fiscal, y mester a implementa procedimentonan di sancion si acaso no cumpli cu esaki. E foro global ta vigila e implementacion di e leynan aki den nos sistema y e standard, y siman pasa nan a realiza un segundo ronda di revision na DIMP na Aruba, y ta haci esey cu 100 pico pais miembro, pa por garantiza cu e.o. e isla di Aruba ta cumpli cu e implementacion di e standard aki efectivamente den practica.
Segun Gomez-Pieters, e Ronda di Revision aki a realmente enfoca riba e efectividad den practica na DIMP, unda Aruba mester por sigura cu den practica e institutonan financiero, cu ta obliga pa ley pa raporta e informacion financiero di no-residentenan, pa check si ta implementa esaki corectamente den nan procedimentonan di due-diligence.
Autoridadnan cu tabata na Aruba, a revisa e cambionan cu DIMP a haci, pasobra nan ta esnan cu ta haci intercambio di informacion y tambe ta esnan responsabel pa garantiza cu institutonan financiero (p.e. Banconan, Compania di Seguro, Trustkantoor, Life Insurances, etc.) ta implementa e rekesitonan aki tambe corectamente.
Control positivo: Esnan cu a haci control na Aruba, a laga sa cu e isla ta progresando den un nivel basico di intercambio di informacion, nivel basico di confianza internacional y cu ta cumpli standardnan, awor pa un nivel mas avanza den madurez den combati ontduik di Belasting. Cu esaki ta acopla no solamente un maneho di boet (boetnan semper ta ancra den ley caba), via leynan cu mester a drenta na vigor para di aña pasa pa sigura cu e intercambio ta completo, pues no por ta asina cu por ehemplo un foreign account holder of individuo no-residente tin un cuenta na un banco unda bo no sa su persoonsnummer, bo no sa su adres, bo no tin detaye di e individuo aki. Pasobra por ta cu e ta usa e account aki pa por laba placa of haci otro tipo di actividad cu no ta regula.
Segun Directora di DIMP, Aruba tin leynan na vigor unda e supervision di institutonan financiero ta socede door di Banco Central, kendenan tambe tabata un participante den e combersacionnan cu e acesornan cu a bin siman pasa. Institutonan financiero nan tur a duna super bon cooperacion y por a duna di nan banda un bista di loke nan ta haci, y loke ta cay bao di nan responsabilidad pa por sigura cu e isla tin su asuntonan bon poni den otro pa por combati Tax Evasion den nan circulo y margen di responsabilidad y DIMP tambe mester a duna mesun siguranza ey tambe, como cu nan ta e Departamento cu tin di intercambia informacion cu otro Departamentonan di Impuesto rond mundo.
Imaginabo e.o. Canada, y a haya preguntanan tambe di Hulanda. Paisnan miembro ta pasando den e proceso aki, unda nan ta acesora con efectivo Aruba ta, y e isla aki tambe por duna feedback kico nos ta opina di eficacia di otro paisnan pa suministra informacion.
Informacion di ambos banda: Un punto interesante ta cu Aruba desde 2018 ta intercambia informacion financiero cu otro paisnan rond mundo, pero e tempo ey Aruba no tabata por a ricibi informacion pa casonan di impuesto fo’i otro paisnan. Esey tabata debi cu Aruba mester a ‘pasa’ den un audit unda nan a bin mira con safe ta atende data cu tin den DIMP. Pues ta check aki e cybersecurity, e network y maneho di esaki, backups, tin standardnan internacional (ISO: 27001) cu tin di cumpli cune. Nan a bin mira y a duna DIMP e sello di aprobacion pa su sistemanan bon segmenta pero tambe cu data bon sigura.
Na 2023 a ricibi e aprobacion di e foro global unda Aruba ta ricibiendo awor di paisnan miembro e informacion cu ta importante pa acesora e contribuyentenan. Pues un Arubiano cu ta bibando den exterior, of uno bibando aki, cu ta ricibi dividendo di otro pais of negoshi di exterior, of ta haya pensioen di otro pais, tur esey ta infromacion balioso pa acesora e contribuyente ora ta yena su aangifte y cu e ta raporta y paga su impuestonan riba tur su entrada.